خمیر سیلیکونی

خمیر سیلیکونی یا خمیر حرارتی یک ماده نیمه جامد است که برای انتقال بهتر گرما از پردازنده (CPU) بهسینک حرارتی (هیت سینک) استفاده می شود.

وظیفه اصلی خمیر حرارتی این است که خلاء هوا و نواقص موجود بین سطح پردازنده و سینک حرارتی را پر کند. این کار باعث می شود که انتقال گرما از پردازنده به هیت سینک به طور موثرتری انجام شود.

پردازنده ها در حین کار گرمای زیادی تولید می کنند. این گرما باید به سرعت از روی پردازنده منتقل شود تا از گرم شدن بیش از حد و آسیب دیدن آن جلوگیری شود. سینک حرارتی و فن برای انتقال این گرما طراحی شده اند، اما خمیر حرارتی یک لایه واسط ضروری است که این انتقال گرما را تسهیل می کند.

خمیر حرارتی معمولا از ترکیبات سیلیکون یا اکسید فلزات مانند نقره، آلومینیوم و مس ساخته می شود که هدایت گرمایی بالایی دارند. هنگام نصب پردازنده یا تعویض سینک حرارتی، باید لایه نازکی از این خمیر را بین پردازنده و هیت سینک قرار داد.

ماندگاری خمیر سیلیکونی چقدر است؟

ماندگاری و عمر مفید خمیر سیلیکونی یا خمیر حرارتی بستگی به کیفیت و ترکیبات آن دارد، اما به طور معمول بین 3 تا 5 سال است.

عوامل زیر بر طول عمر خمیر حرارتی تأثیر می گذارند:

1. دمای عملکرد: دماهای بالاتر باعث تجزیه و از دست رفتن خواص انتقال گرمای خمیر می شوند.
2. چرخه های خاموش/روشن: هر بار که سیستم خاموش و روشن می شود، خمیر تحت فشار قرار می گیرد که در نهایت باعث تغییر در ساختار آن می شود.
3. رطوبت و آلودگی: مقادیر زیاد رطوبت یا گرد و غبار ممکن است باعث تجزیه خمیر شود.
4. کیفیت و برند: خمیرهای با کیفیت بالاتر معمولا عمر بیشتری دارند.

مثلا خمیر سیلیکون های آرکتیک که در گیمستان با گارانتی اصالت موجود هستند , دارای عمر 8 ساله هستند.

بنابراین اگر دمای CPU معقول باشد و از خمیر با کیفیت استفاده شود، می توان انتظار داشت که هر 3 تا 5 سال یکبار خمیر حرارتی تعویض شود. البته برخی توصیه می کنند برای بهترین عملکرد، هر 1 یا 2 سال آن را تعویض کنید.

علائمی مانند افزایش دمای CPU در زیر بار یا صداهای غیرعادی فن می تواند نشانه ای از نیاز به تعویض خمیر حرارتی باشد.

اگر خمیر حرارتی|خمیر سیلیکونی را تعویض نکنم چه خطراتی ممکن است پیش بیایید؟

اگر خمیر حرارتی برای مدت طولانی تعویض نشود، می تواند خطرات زیر را برای سیستم به همراه داشته باشد:

1. گرم شدن بیش از حد پردازنده (CPU)
   وقتی خمیر حرارتی کهنه و کارایی خود را از دست می دهد، انتقال گرما از پردازنده به سینک حرارتی به درستی انجام نمی شود. این امر باعث می شود دمای پردازنده به میزان قابل توجهی افزایش یابد که می تواند منجر به کاهش عملکرد، قفل شدن سیستم و در نهایت آسیب جدی به پردازنده شود.
2. کاهش عمر و طول عمر پردازنده
   گرمای شدید و مداوم می تواند به مرور زمان به ترانزیستورهای پردازنده آسیب برساند و عمر مفید آن را کاهش دهد.
3. کاهش پایداری و ثبات سیستم
   دمای بالای پردازنده می تواند باعث ریست های ناگهانی، خطاهای نرم افزاری و عدم پایداری کلی سیستم شود.
4. افزایش مصرف انرژی و هزینه های خنک کننده
   زمانی که پردازنده داغ می شود، فن (ها) باید با سرعت بیشتری کار کنند تا آن را خنک نگه دارند. این امر به افزایش مصرف انرژی و افزایش صدای فن منجر می شود.
5. آسیب به اجزای مجاور
   گرمای شدید می تواند به اجزای الکترونیکی دیگر در نزدیکی پردازنده مانند رم، مادربرد و غیره نیز آسیب برساند.

بنابراین تعویض به موقع خمیر حرارتی طبق توصیه سازنده بسیار مهم است تا از گرمای بیش از حد و عواقب ناگوار آن بر سیستم جلوگیری شود.